Arbitraj Nedir ve Nasıl Yapılır?

Arbitraj, farklı piyasalarda işlem gören aynı varlığın fiyat farklılıklarından yararlanarak kâr elde etmek için yapılan bir işlemdir. Bu işlem, teorik olarak risksizdir ve arbitrajcı, herhangi bir risk almadan kâr elde edebilir.

Arbitraj Türleri

Arbitraj, farklı piyasalarda işlem gören aynı varlığın fiyat farklılıklarından yararlanılarak yapıldığı için, arbitraj türleri de piyasaların özelliklerine göre farklılık gösterir.

• Fiyat arbitrajı: Aynı varlığın farklı piyasalarda farklı fiyatlardan işlem görmesi durumunda, arbitrajcı, ucuz olan piyasadan alıp pahalı olan piyasada satarak kâr elde edebilir. Örneğin, aynı hisse senedi, İstanbul Borsası’nda 100 TL, New York Borsası’nda ise 105 TL’den işlem görüyorsa, arbitrajcı, İstanbul Borsası’ndan 100 TL’ye aldığı hisse senedini, New York Borsası’nda 105 TL’ye satarak 5 TL kâr elde edebilir.
• Vadeli işlem arbitrajı: Vadeli işlem sözleşmeleri, gelecekte belirli bir tarihte belirli bir miktarda varlığın belirli bir fiyattan alınıp satılması için yapılan sözleşmelerdir. Vadeli işlem arbitrajı, vadeli işlem sözleşmelerinin spot piyasadaki fiyatından farklı bir fiyattan işlem görmesi durumunda yapılır. Örneğin, altın vadeli işlem sözleşmesi, spot piyasada 1000 TL’den işlem görüyorsa, arbitrajcı, vadeli işlem sözleşmesini 990 TL’ye satın alarak ve spot piyasada 1000 TL’ye satarak 10 TL kâr elde edebilir.
• Sermaye arbitrajı: Sermaye arbitrajı, farklı ülkelerdeki para birimlerinin farklı faiz oranlarından yararlanılarak yapılır. Örneğin, ABD’nin faiz oranı Türkiye’nin faiz oranından yüksekse, arbitrajcı, ABD dolarını satın alarak ve Türkiye’de TL’ye çevirerek kâr elde edebilir.

Arbitraj Nasıl Yapılır?

Arbitraj yapmak için, öncelikle arbitraj fırsatı yaratan fiyat farklılıklarını tespit etmek gerekir. Bu farklılıkları tespit etmek için, farklı piyasalardaki fiyatları sürekli olarak takip etmek gerekir. Fiyat farklılıklarını tespit ettikten sonra, arbitrajcı, bu farklılıklardan yararlanmak için işlem gerçekleştirmelidir.

Arbitraj işlemi, genellikle çok kısa sürede gerçekleştirilir. Bu nedenle, arbitrajcı, işlem gerçekleştirirken, fiyat farklılıklarının kısa sürede ortadan kalkma riskini göz önünde bulundurmalıdır.

Arbitraj Riskleri

Arbitraj, teorik olarak risksiz bir işlemdir. Ancak, pratikte bazı riskler söz konusu olabilir. Bu riskler şunlardır:

• Fiyat farklılıklarının ortadan kalkma riski: Arbitrajcı, fiyat farklılıklarından yararlanmak için işlem gerçekleştirirken, fiyat farklılıklarının kısa sürede ortadan kalkma riskini göz önünde bulundurmalıdır.
• İşlem maliyetleri: Arbitraj işlemi, genellikle küçük meblağlarla yapıldığı için, işlem maliyetleri kârın önemli bir kısmını eritebilir.
• Yasadışı uygulamalar: Bazı piyasalarda, arbitrajın yasaklanması veya sınırlandırılması gibi uygulamalar söz konusu olabilir. Bu durumda, arbitrajcı, yasadışı uygulamalara maruz kalma riskiyle karşı karşıya kalabilir.

Konumuzu Özetlersek:

Arbitraj, farklı piyasalarda işlem gören aynı varlığın fiyat farklılıklarından yararlanılarak yapılan bir işlemdir. Bu işlem, teorik olarak risksizdir ve arbitrajcı, herhangi bir risk almadan kâr elde edebilir. Ancak, pratikte bazı riskler söz konusu olabilir.